65 jaar Burgerweeshuis

Vanaf dinsdag 10 juni is in het Burgerweeshuis de tentoonstelling ‘65 jaar Burgerweeshuis’ te zien. In 2025 is het namelijk 65 jaar geleden dat het Burgerweeshuis zijn deuren opende. Ter ere van het jubileum van het rijksmonument zijn mensen geïnterviewd en geportretteerd die door de jaren heen in het gebouw hebben gewoond en gewerkt.
  • Publicatiedatum: 10 juni 2025
Image
Opening Burgerweeshuis op 21 september 1961 door Burgermeester Gijs van Hal. Foto: Wim Van Rossem / Anefo, Nationaal Archief
Het meesterwerk door de ogen van gebruikers

Het gebouw van architect Aldo van Eyck (1918-1999) wordt gezien als een meesterwerk binnen zijn oeuvre. Het moest een plek worden waar ruimte was voor intuïtie, spel en verbeelding. Hij verplaatste zich in het (wees)kind en streefde ernaar om een thuis te creëren met veel licht en lucht.

In 1960 wonen er 118 kinderen en zijn er 25 medewerkers. Het ontwerp gaat uit van acht leeftijdsgroepen: van baby tot twintig jaar oud. De ideeën over jeugdzorg zijn in de jaren ‘60 volop in ontwikkeling. Hierdoor wordt het tehuis al snel heel anders gebruikt dan Van Eyck had voorzien. De architectuur lijkt niet mee te kunnen bewegen.

Image
Staat van het gebouw in 1990, fotograaf onbekend, bouwdossier Gemeente Amsterdam, Stadsdeel Zuid
Leegstand en renovatie

Als er begin jaren ’90 nog maar 16 kinderen wonen, wordt het Burgerweeshuis verkocht en opgedeeld. Het open karakter verdwijnt. In de loop der jaren vervult het gebouw vele rollen waaronder die van architectuurinstituut, tandartspraktijk, ontwerpstudio en kantoorruimte. Daarna raakt het pand door langdurige leegstand in verval, tot het in 2014 wordt gekocht door Zadelhoff/Nijkerk. BPD | Bouwfonds Gebiedsontwikkeling committeert zich als huurder. Architect Wessel de Jonge renoveert het gebouw en Roy Bijhouwer van Quadrat de buitenruimte. Zo begint er in 2018 een nieuw hoofdstuk, waarin er voor het eerst in jaren weer één gebruiker in het Burgerweeshuis gevestigd is.

Tentoonstellingsgids

Aan de hand van interviews, archiefstukken en foto’s schetst de tentoonstelling een beeld van 65 jaar wonen en werken in het Burgerweeshuis.

Bij de presentatie verschijnt een gids met daarin alle verhalen en foto’s. 

Download de gids bij de tentoonstelling '65 jaar Burgerweeshuis'